Uprawa piwonii

 

 

 

Piwonie urzekają nas swoimi pięknymi i pachnącymi kwiatami. By jednak wiosną zakwitły, należy odpowiednio zadbać o nie jesienią i zabezpieczyć przed przymrozkami. Sprawdźcie, na czym polega jesienna pielęgnacja piwonii i co zrobić, by rośliny przetrwały bez szwanku zimę w ogrodzie.

Piwonia (Paeonia) to roślina należąca do rodziny piwoniowatych. Istnieje ok. 40 gatunków tej rośliny, z czego większość to byliny (mogą nawet dożyć wieku 50 lat), a tylko osiem to piwonie drzewiaste. Piwonie pochodzą z kontynentu euroazjatyckiego, a w Chinach i Japonii, gdzie uprawiano je od blisko 2000 lat, uchodzą za symbol szczęścia i dostatku.

Piwonie to jedne z najpiękniejszych wiosenno-letnich kwiatów. Zakwitają na przełomie maja i czerwca, ozdabiając ogrody przepięknymi okazałymi kwiatami o niezwykłym zapachu. W zależności od odmiany kwiaty piwonii mogą mieć barwę białą, różową lub purpurową.

 

Sadzenie
Piwonie zakupione w sklepach ogrodniczych w formie gotowych sadzonek w doniczce z ziemią możemy sadzić przez cały okres wegetacyjny, jednak najlepiej robić to wiosną. Rośliny będą miały czas, by się ukorzenić i przygotować do zimy. Dokładnie przemyślmy, gdzie chcemy je umieścić, ponieważ nie lubią one przesadzania (później przez 2-3 lata piwonie nie kwitną). Jeśli zdarzy się nam przesadzić piwonię, to nie sadźmy jej w miejscu po starej roślinie. Byliny mają to do siebie, że pobierają z gleby bardzo specyficzne pierwiastki, które trudno jest uzupełnić. Sadzenie krzewów w miejsce po innych może powodować rozwój różnych chorób.

W szkółkach ogrodniczych możemy kupić również karpy piwonii, czyli korzenie. W takiej formie sadzimy je do gruntu późnym latem lub wczesną jesienią.

 

Stanowisko
Miejsce, które wybierzemy dla naszej piwonii powinno być delikatnie zacienione i osłonięte od wiatru, najlepiej przy wschodniej lub zachodniej ścianie domu. Ważne jest, by promienie słoneczne padały na roślinę przez co najmniej 6 godzin dziennie. Lepiej nie sadzić piwonii w pobliżu dużego drzewa, które rzucałoby cień na roślinę i pobierało z gleby wiele składników odżywczych.

 

Podłoże
Ziemia do uprawy piwonii powinna być żyzna i półprzepuszczalna o pH średnio kwaśnym (ok. 5- 6), chociaż na bardziej zasadowych podłożach również da sobie radę. W przypadku gleb gliniastych należy zapewnić piwonii dodatkowy drenaż, ponieważ posadzona na glebach ciężkich i podmokłych może zachorować.

 

Jak pielęgnować piwonie jesienią? Jak przygotować ją do zimy?

Ściółkowanie
Dla piwonii doskonałym zabiegiem pielęgnacyjnym, który należy wykonywać jesienią, jest ściółkowanie. Warto do tego wykorzystać kompost, co zapewni dodatkową porcję składników pokarmowych i jest doskonałym uzupełnieniem, wcześniej stosowanego nawozu. Zamiast świeżego kompostu można użyć kompostu granulowanego, który dodatkowo należy obsypać korą lub odkwaszonym torfem.

 

Podlewanie
Dodatkowo jesienią należy podlewać piwonie raz w tygodniu, aby zgromadziły odpowiednią ilość wody.

 

Nawożenie
Piwonie dobrze znoszą nawożenie. Dlatego ważne jest karmienie jesienią. Zaleca się wykonanie zabiegu we wrześniu lub w pierwszej połowie października.
System korzeniowy piwonii charakteryzuje się cechami. W niektórych miejscach występują zgrubienia, w których gromadzą się przydatne elementy. Korzenie rośliny nadal rozwijają się w pierwszej połowie jesieni. Dlatego dodatkowe karmienie jest tak ważne w tym okresie.

 

 

Terminowe stosowanie nawozów pozwala rozwiązać następujące problemy:
- uzyskać mocne i duże pąki na łodygach
- uaktywnić kwitnienie krzewów
- zwiększyć rozmiar kwiatów i bardziej nasycić ich odcień
- wzmocnić system korzeniowy i zwiększyć jego odporność na mróz
- sprawiają, że krzewy są silniejsze i mocniejsze

 

Karmienie jesienne
Aby piwonia dobrze przetrwała zimę i lepiej rozwijała się wiosną, jesienią należy stosować nawozy.
We wrześniu lub październiku warto zastosować nawóz jesienny, który przygotuje odpowiednio piwonie na zimę. Z nawozu można zrezygnować, jeśli planujemy ściółkowanie kompostem.

Aby uzyskać silną roślinę, warto stosować nawozy mineralne. Preparaty zawierające fosfor i potas są szczególnie przydatne dla piwonii. Nie zaleca się stosowania produktów na bazie azotu.
- Przy deszczowej pogodzie należy stosować nawozy granulowane. Stopniowo rozkładają się w glebie i wnikają do systemu korzeniowego. Zaleca się rozsypać suche opatrunki w kręgu upraw przy pniu i lekko zagłębić je w glebie. W przypadku piwonii zaleca się stosowanie 15-20 gramów fosforu i 10-15 gramów potasu. Przed karmieniem roślinę należy dobrze podlać. Podczas rozsiewania nawozów należy uważać, aby nie dotykały one kołnierza upraw.
- Przy suchej pogodzie zaleca się mieszanie nawozów z wodą. Powstały roztwór wylewa się na korzenie rośliny. Na każdy z krzewów wystarczy 1 litr produktu. Aby uzyskać przydatny nawóz, tabletkę do karmienia należy pobrać na wiadro z wodą.

 

Przycinanie
Jesienią, a najpóźniej po pierwszych przymrozkach powinno się również przyciąć piwonie – należy usunąć przekwitłe kwiaty, pożółkłe pędy oraz zdeformowane lub zainfekowane części roślin. Przycinanie opadających łodyg odbywa się „do zera”. 2-3 centymetry pozostają nad ziemią. Pocięte fragmenty są usuwane z ogrodu i spalane. Pomoże to radzić sobie z mikroorganizmami grzybiczymi, chorobami i szkodliwymi owadami. Dzięki temu ewentualne patogeny nie będą się rozprzestrzeniać, a roślina będzie w lepszej kondycji, co przełoży się na piękny rozwój wiosną i wspaniałe kwitnienie latem. Dlatego zaleca się cięcie zieleni dopiero po naturalnym zaprzestaniu rozwoju systemu korzeniowego. Lepiej jest to zrobić po pierwszym mrozie, który prowadzi do opadania liści. Jeśli zachodzi potrzeba wcześniejszego przycięcia, zaleca się pozostawienie kilku liści na łodydze. Zapewni to pełną asymilację przydatnych pierwiastków i kontynuację procesu fotosyntezy.
Częstym błędem popełnianym przez początkujących ogrodników jest zaniedbanie jesiennego przycinania. W rezultacie roślina jest znacznie osłabiona i częściej zaraża się chorobami zakaźnymi.
Wczesne cięcie łodyg i liści znacznie osłabi plon. W rezultacie system korzeniowy nie może się w pełni rozwinąć.

 

 

 

Przycinanie piwonii drzewiastej
W tym gatunku piwonii łodygi nie giną. Ich liście tylko opadają. W ciepłych regionach ta odmiana dobrze znosi zimę bez schronienia. Jednak młode rośliny należy przykryć folią lub matą. Przycinanie takich piwonii wyróżnia się charakterystycznymi cechami.

 

Przycinanie kształtujące
W tym przypadku pąki kwiatowe układane są na gałęziach szkieletu. Dlatego zaleca się skrócenie ich do wymaganej długości. Jednak wiosną zaleca się przycinanie piwonii drzewiastej.

 

Jak zabezpieczyć piwonie na zimę? Ochrona przez mrozem.
Co ciekawe, piwonie są geofitami, co oznacza, że nadziemna część roślin zamiera na zimę, aby wiosną odrodzić się z bulwy znajdującej się pod ziemią. Z racji tego, że piwonie zimują w gruncie, warto jesienią odpowiednio o nie zadbać, by ochronić je przed niskimi temperaturami. Aby uniknąć zamarzania piwonii zimą, zdecydowanie należy je przykryć. Dotyczy to szczególnie mroźnych regionów z małą ilością śniegu. Pąki wzrostu piwonii znajdują się na głębokości 5-6 centymetrów. Starsze piwonie w większości przypadków wykazują dużą mrozoodporność, chociaż zależy to oczywiście od uprawianej odmiany. Jednak świeżo zasadzone i młode piwonie mogą nie przetrzymać srogiej zimy, dlatego należy je odpowiednio chronić przed mrozami.

Jego warstwa powinna mieć co najmniej 15 centymetrów. Możesz ściółkować roślinę suchymi liśćmi, kompostem, torfem. Świetne są też świerkowe gałęzie i kompost. Piwonie można dodatkowo przykryć warstwą śniegu. Chroni roślinę przed zimnem podczas silnych mrozów.
Surowo zabrania się używania ciętych liści piwonii do przykrycia. Przyciągają szkodniki i mikroorganizmy bakteryjne.

Doskonałym sposobem jest wspomniane wcześniej ściółkowanie, ale chcąc zapewnić roślinom ochronę, należy usypać wyższy kopczyk. Dodatkowo można okryć go słomą, gałązkami iglastymi lub workami jutowymi. Przygotowany z kompostu i torfu kopczyk wzbogaci podłoże, a dodatkowe okrycie zapewni ochronę młodych piwonii przed mrozami i zimnymi, silnymi wiatrami.

 

Piwonia drzewiasta
Piwonia drzewiasta preferuje stanowiska zaciszne, ciepłe oraz słoneczne, to właśnie w pełnym słońcu kwitnie najobficiej i najchętniej. Dopuszczalne są także stanowiska półcieniste, jednak te często bywają problematyczne, ze względu na jakość kwitnienia.

Piwonia drzewiasta preferuje glebę żyzną i próchniczną, najlepiej przepuszczalną. Dobrze, jeśli gleba będzie zasobna w składniki pokarmowe, np. bogata w wapń. W uprawie piwonii drzewiastej zdecydowanie należy unikać gleb zbyt piaszczystych, podmokłych lub kwaśnych.

 

 

Kiedy sadzić piwonię drzewiastą?
Najlepszy termin sadzenia piwonii krzewiastej do gruntu to koniec sierpnia bądź początek września. Ostateczny termin sadzenia piwonii kończy się z nastaniem października. Pogoda podczas sadzenia nie powinna być deszczowa. Podczas nasadzeń należy unikać także: zbyt wysokich, upalnych temperatur i dużej ekspozycji słonecznej, która mogłaby wysuszyć bryłę korzeniową krzewu.

 

Jakich błędów unikać podczas sadzenia piwonii drzewiastej?
Pamiętaj, że piwonia to krzew wyjątkowo „kapryśny”, aby więc zachwycał pięknym kwitnieniem, warto podczas sadzenia nie popełnić kilku podstawowych błędów.

Właściwy wybór stanowiska to podstawa. Piwonia preferuje miejsca wyjątkowo słoneczne i ciepłe. Tylko taki zakątek ogrodu należy wybrać do jej posadzenia, aby cieszyć się z regularnego i obfitego kwitnienia oraz zdrowych pędów.
Upewnij się, że otwór, w którym posadzisz piwonię, jest wyjątkowo szeroki i głęboki, a ziemia w nim dobrze przekopana, pulchna i użyźniona, zgodna z wymaganiami glebowymi piwonii. Możesz także do dołka dać kompost. Po posadzeniu pamiętaj o ściółkowaniu miejsca wokół rośliny, zapobiegnie to nadmiernemu parowaniu wody z gleby.
Kolejny najczęściej popełniany błąd to nieprawidłowe podlewanie. Piwonia jest krzewem lubiącym wodę i obfite podlewanie, a zbyt mała ilość wody w glebie spowoduje u niej brak kwitnienia. Jednak pamiętaj, aby nie przelać rośliny, bo jej wrażliwe korzenie szybko zgniją.

Krzew piwonii drzewiastej, z racji niskiej mrozoodporności, wymaga szczególnej opieki w okresie jesienno-zimowym. W cieplejszych rejonach Polski zaleca się okrywanie sadzonki agrotkaniną na zimę, w zimniejszych – przenoszenie roślin do ocieplanych pomieszczeń na zimę.

Natomiast piwonie posadzone w glebie, a w szczególności młode sadzonki, powinny być kopczykowane na zimę grubą warstwą ściółki. Mogą być również dodatkowo okrywane agrowłókniną lub słomą.

Rozmnażanie piwonii drzewiastej nie należy do najłatwiejszych. Jest to zajęcie czasochłonne i wymaga dużego zaangażowania, cierpliwości i wprawy ze strony ogrodnika. Poznaj najpopularniejsze metody rozmnażania piwonii drzewiastej.

Pierwszą metodą jest rozmnażanie z nasion. Niestety efekty pracy widoczne będą dopiero po około 2-3 latach od momentu wysiania nasion, dlatego metoda ta nie jest zbyt popularna i często stosowana wśród ogrodników.
Popularniejszym rozwiązaniem jest szczepienie piwonii na pniu, przez uzyskanie podkładki z innego gatunku piwonii (np. piwonii lekarskiej). Pozyskany materiał (tzw. „zraz”) umieszczamy w doniczkach, czekając aż się ukorzeni. Warto pamiętać, że miejsce szczepienia podczas sadzenia powinno znajdować się minimum 5 cm pod powierzchnią ziemi. Metoda ta wymaga pewnego doświadczenia, precyzji i wprawnej ręki.
Inną, równie często stosowaną techniką, jest rozmnażanie piwonii za pomocą sadzonek pędowych. Wybrane latem, zdrowe i mocne pędy piwonii drzewiastej należy odpowiednio przyciąć za pomocą ostrego sekatora, zachowując minimum 2 lub 3 węzły na pędzie. Kolejno końcówkę pędu trzeba zanurzyć w ukorzeniaczu i gotowy pęd wysadzić do uprzednio przygotowanych doniczek, wypełnionych mieszanką podłoża dobrze tolerowanego przez piwonie.
Piwonię drzewiastą można także rozmnażać przez podział bryły korzeniowej. Zabieg ten wykonujemy wówczas wczesną jesienią (we wrześniu). Warto jednak pamiętać, że piwonie drzewiaste są znacznie trudniejsze w rozmnożeniu niż np. piwonie bylinowe.

 

Do najciekawszych odmian piwonii drzewiastej spotykanej w Polsce należą:

piwonia drzewiasta 'Blanche de His' – odmiana o różowych kwiatach, które stopniowo bieleją w miarę przekwitania,
piwonia drzewiasta 'Rock's Variety' – odmiana o nietypowych białych kwiatach z purpurową plamą u podstawy,
piwonia drzewiasta 'Er Qiao' – odmiana o kwiatach biało-czerwonych,
piwonia drzewiasta 'Reine Elisabeth' – odmiana o łososiowo-różowych kwiatach.