Pędraki w trawniku

 

Do najbardziej rozpowszechnionych szkodników w trawie należą pędraki, czyli larwy chrabąszcza majowego. Pędraki mają biało - żółtawy kolor i brązowa główkę. Są grube, a ich ciało zwinięte jest w literę C. Na głowie znajdują się czułki, zakończone wachlarzowatą buławką, zaś na końcu odwłoka posiadają tępy kolec. Mają silny aparat gębowy i po trzy pary nóg. Po wylęgu długość ich ciał wynosi kilka milimetrów a dorosłe osobniki mogą osiągać około 40 mm długości. Pędraki w trawnikach występują dość powszechnie na glebach piaszczystych, a także tam, gdzie wcześniej była łąka, pastwisko lub wybieg dla zwierząt. Wiosną i latem pędraki żywią się korzeniami traw powodując, że trawnik zaczyna żółknąć, a z czasem brązowieje, zasycha i obumiera. Obecność pędraków w trawniku objawia się początkowo suchymi i żółtymi plackami w różnych miejscach darni. Jeżeli po chwyceniu garści trawy w dłoń, daje się ją z łatwością oderwać od ziemi i widzimy, że korzenie oderwanego fragmentu trawnika są w bardzo kiepskim stanie, możemy być pewni że to objawy żerowania pędraków w trawniku. Mogą one żerować również na korzeniach buraków i bulwy ziemniaków i innych roślin zielnych ale też drzew i krzewów, co prowadzi do przerzedzenia wschodów, więdnięcia i zamierania. Zwykle niepokojące objawy żerowania dostrzega się zbyt późno, przez co zabiegi ochronne w danym roku mogą okazać się już niecelowe. Bytujące w warstwie próchniczej pędraki są prawdziwą zmorą dla ogrodników. Larwalne chrząszczy upodobały sobie strefę korzeniową roślin jako najprzyjemniejsze miejsce swojego żerowania. Pobieranie wody przez rośliny jest zablokowane. Dostateczna ilość pożywienia, odpowiednia temperatura i wilgotność sprzyjają rozwojowi larw pod ziemią. Niestety szkodniki te sieją ogromne spustoszenie i szkody na trawniku i w ogrodzie. Jeśli tylko zauważymy niepokojące objawy lub larwę tego szkodnika musimy natychmiast podjąć działanie, zanim totalnie zniszczy efekt naszej ciężkiej ogrodowej pracy. Chrabąszcz majowy składa swoje jaja w ziemi. Z jaj wylęgają się pod powierzchnią małe larwy, które początkowo odżywiają się martwą materią organiczną zawartą w próchnicy glebowej. Początkowo żerują w warstwie próchniczej gleby zjadając rozkładające się rośliny, potem zaś zaczynają silnie uszkadzać korzenie roślin czy trawy. To właśnie wtedy wyrządzają najwięcej szkód. Wygląd pędraków jest bardzo charakterystyczny, nie sposób pomylić go z innym szkodnikiem. Dorosłe larwy osiągają długość około 3-4 cm, mają brązową główkę i odnóża oraz ciemny odwłok. Często po rozgarnięciu wierzchniej warstwy ziemi można zauważyć sporo larw charakterystycznie wygiętych w podkowę - to właśnie pędraki. Ich rozwój może trwać do 3 lat. W trzecim roku, pod koniec lata, pędraki przepoczwarczają się, a w październiku wylęgają się dorosłe chrząszcze. Na zimę pozostają one pod ziemią aby wylecieć w maju następnego roku. W czerwcu samice chrabąszczy składają jaja, z których po kilku tygodniach wykluwają się pędraki. Co ciekawe, pędraki często pojawiają się po wypędzeniu z ogrodu kreta, który choć uszkadza trawnik swoimi kopcami, to jednak również pomaga nam, zjadając pędraki!

Cykl rozwojowy chrabąszcza majowego dzieli się na następujące etapy:

1. Stadium jaja. Po złożeniu jaja chrabąszcza majowego przyjmują wymiary ok. 2 x 3 mm.
2. Trzy stany larwalne. Larwy mają charakterystyczne jasne i lekko zakrzywione ciało i silne żuwaczki. Ich rozwój następuje przez trzy kolejne lata. Pełny rozwój larw może trwać maksymalnie 4 lata. Pierwszego roku na jesień larwy osiągają 10 do 20 mm długości. W kolejnym roku długość zwiększa się do 30 do 35 mm. Finalnie w trzecim roku na wiosnę przyjmują wymiary 40 do 46 mm.
3. Stadium spoczynkowe. Poczwarka ma wymiary od 25 do 35 mm i przyjmuje barwy białobrązowe.
4. Postać dorosła. Po pełnym zakończeniu cyklu dorosła postać ma wymiary ok. 25 do 30 mm. Można ją rozpoznać po ciemnej głowie i czarnym odwłoku z charakterystycznymi białymi plamami w kształcie trójkątów powyżej pokryw.

 

 

Jak skutecznie zwalczać pędraki w trawie?

Walka z larwami chrząszczy nie jest łatwa, może zająć wiele czasu i będzie wymagać systematycznego działania. Zwalczanie pędraków w trawniku warto rozpocząć, gdy tylko się dostrzeże ich obecność, gdyż im dłużej będą żerować pod ziemią, tym bardziej darń ulegnie zniszczeniu. Najważniejszym elementem walki z pędrakami jest profilaktyka i niedopuszczenie do ich pojawienia się. Zanim sięgniemy po biologiczny lub chemiczny preparat na pędraki, zwróćmy uwagę na pielęgnację murawy. Larwy chrząszczy pojawiają się najczęściej na trawnikach niewłaściwie lub nieregularnie pielęgnowanych. Pomocnymi zabiegami pielęgnacyjnymi, które pomogą w zwalczaniu pędraków z trawnika, będą aeracja i wertykulacja. Istotna jest odpowiednia pielęgnacja trawnika, przeprowadzanie zabiegów wertykulacji i aeracji. Po każdym koszeniu dobrze jest wygrabić pozostałe źdźbła, aby uniknąć tworzenia się dodatkowej warstwy, mogącej stać się pożywieniem dla pędraków. Od maja do lipca dobrze jest rozłożyć na trawie siatki o drobnych oczkach, która uniemożliwi samicom składanie jaj w ziemi. Za każdym razem, gdy pojawi się dorosły osobnik, należy się go pozbyć. Pędraki, czyli larwy chrabąszczy majowych, należą do jednych z najbardziej powszechnych szkodników, jeśli chodzi o żerowanie w trawie.

Pozwólmy swobodnie korzystać z trawnika ptakom owadożernym, takim jak np. szpaki, dla których pędraki są poszukiwanym przysmakiem. Warto wręcz wieszać w ogrodzie budki lęgowe dla szpaków. Tym bardziej, że te lęgnące się u nas wiosną, na lato odlatują na południe, do Francji i Włoch. Ewentualne szkody w naszych sadach powodują zaś inne szpaki, przylatujące do nas na lato ze wschodu.

Zwalczanie pędraków w trawniku jest najłatwiejsze w okresie letnim, gdy żerują pod powierzchnią ziemi, na głębokości ok. 10-20 cm. Wówczas, w przypadku niewielkiego trawnika, na całą noc, na powierzchni trawnika można rozłożyć czarną folię. Takie działanie zmyli pędraki, które wyjdą na powierzchnię trawy. Rano należy złożyć folię, a na powierzchni trawnika powinno być widać białe larwy. Można je zgrabić i wyrzucić lub zostawić w innym miejscu dla ptaków. Pozwoli to ograniczyć liczbę pędraków w trawniku ale oczywiście nie wyeliminuje ich całkowicie.

Jeśli chcemy sięgnąć po preparat zwalczający pędraki, warto przede wszystkim wybrać środek biologiczny. Naturalnym sposobem zwalczania larw chrząszczy będzie zastosowanie wyciągu z wrotyczu, który w formie przefermentowanej można nabyć w sklepach ogrodniczych. Innego rodzaju preparaty często mają w składzie bakterie, które zmieniają środowisko podłoża, sprawiając, że staje się ono niekorzystne dla rozwoju larw. Dobrym sposobem na pędraki w trawniku jest podlewanie trawy preparatem Wrotycz ProBio Ogród.Preparat rozcieńcza się z wodą w stosunku 1:50 (20 ml preparatu na 1 litr wody) i podlewa trawnik kilka razy w sezonie wegetacyjnym. Środkami biologicznymi – rozcieńczonymi zwykle z wodą – należy podlać całą powierzchnię trawnika. Po podlaniu trawnika tym preparatem pędraki wychodzą na powierzchnię gleby i są wyjadane przez ptaki. Ograniczenie liczebności pędraków w ziemi następuje zatem bardzo szybko.

 

Pędraki w trawniku można zwalczać biologicznie, stosując środek na pędraki Nemasys G. Preparat ten zawiera nicienie z gatunku Heterorhabditis megidis, które będą atakować pędraki i na nich żerować, w wyniku czego szkodniki wyginą. Środek rozcieńczamy w wodzie według instrukcji na opakowaniu i wykonujemy oprysk na pędraki lub podlewamy cały trawnik konewką. Zalecane dawkowanie to 1 ml nicieni na 1m² trawnika. Minusem tej metody jest wysoka cena środka biologicznego, a także dostępność wyłącznie dla użytkowników profesjonalnych. To w zasadzie uniemożliwia nam używanie tego środka przeciwko pędrakom w ogrodach przydomowych i działkowych.

 

 

Zanim wybierzemy mocną chemię warto zastosować ekologiczny środek P-Drakol. Naturalny skład tego preparatu działa w sposób odstraszający pędraki. Po zastosowaniu preparatu w glebie tworzą się warunki niekorzystne do żerowania dla pędraków. Wtedy wypełzają one na powierzchnię trawnika skąd można je łatwo zebrać lub stają się pożywieniem dla ptaków. Preparat działa także na nicienie.

 

 

Innym preparatem, opartym na mikrobiologicznym, naturalnym działaniu jest Larva Stoper. Środek ten w swoim składzie zawiera pożyteczne nicienie, które żywią się tkankami pędraków i niszczą je od środka. Taka reakcja między organizmami zachodzi naturalnie w przyrodzie, a specjaliści od ochrony roślin przenieśli ją do naszych ogrodów. Dużą zaletą preparatu jest jego szybkość działania, bo już nawet w ciągu doby można zauważyć efekty. W przypadku zastosowania Larva Stoper marki Target ważne jest aby stosować się do wytycznych odnośnie przechowywania i aplikacji preparatu. W związku z tym, że w składzie są żywe organizmy należy zadbać o odpowiednią temperaturę oraz czas przechowywania. Więcej o tym preparacie można przeczytać tutaj.

 

 

Wszystkie trzy preparaty (Nemasys G, P-Drakol, Larva Stoper)są w pełni bezpieczne dla środowiska, ludzi i zwierząt.

 

Chemicznym środkiem likwidującym pędraki jest na przykład Mospilan 20 SP. Jeśli inne metody zawiodą można wykonać oprysk właśnie tym preparatem. Należy jednak zachować szczególną ostrożność oraz zastosować wszelkie okresy prewencji oraz karencji.